Biennale Fotografii Górskiej


BIENNALE FOTOGRAFII GÓRSKIEJ W JELENIE GÓRZE 1980 - 2018

Tekst: Joanna Mielech



Góry magiczne…szukamy w nich ciszy i zapomnienia; znajdujemy zazwyczaj siebie…

Jerzy Olek, Sympozjum Górskie, wyd. towarzyszące III Biennale Fotografii Górskiej, WDK Jelenia Góra 1982.


Biennale Fotografii Górskiej jest jedną z najważniejszych i najstarszych imprez fotograficznych o tematyce górskiej w Polsce. W Jeleniej Górze istnieje od blisko czterdziestu lat, od 1980 roku.  Rówieśnikiem Biennale jest Międzynarodowy Konkurs Fotografii Górskiej im. Jana Sunderlanda „Krajobraz górski” organizowany raz w roku od 1980 r. przez Miejski Ośrodek Kultury w Nowym Targu. Wymienić należy również Biennale Krajobrazu w Kielcach, które jest od jeleniogórskiego młodsze o cztery lata.

Jeleniogórskie Biennale jest imprezą wyróżniającą się na mapie kulturalnej Polski, ponieważ od samego początku miało charakter festiwalu fotografii, nie ograniczającego się wyłącznie do konkursu. Integralnymi składnikami biennale były zawsze plenery w górach, wystawy poplenerowe, historyczne, a także prezentacje nowoczesnych form fotografii górskiej. Biennale starało się również od samego początku pretendować do kategorii imprez o charakterze artystycznym: do jury konkursu zapraszani byli artyści fotografii, na plenery w górach również zapraszani byli twórcy o indywidualnym, wyrazistym podejściu do fotografii, dzięki czemu wystawy poplenerowe Biennale w Jeleniej Górze miały zwykle spójny wyraz i wyróżniały się: albo nowoczesnym podejściem do fotografii albo poszanowaniem szlachetnych technik tradycyjnej fotografii.


Biennale Fotografii Górskiej istnieje w niezmienionym kształcie głównie dzięki pracy wielu ludzi, z których najdłużej pracowali przy nim Wojciech Zawadzki (trzydzieści jeden lat) i Ewa Andrzejewska (dwadzieścia pięć lat). Dzięki ich zaangażowaniu Biennale pozostało jedną z najwspanialszych imprez fotograficznych w Polsce, która od pierwszych chwil, mimo trudnych czasów, w których powstawała, przekraczała ograniczenia lokalne i integrowała środowisko fotograficzne z całej Polski, w ostatnich latach także z Czech.

Jeśli chodzi o struktury organizacyjne, organizatorem Biennale od początku była ta sama instytucja kultury. W latach 80. był to Wojewódzki Dom Kultury, przekształcony następnie w Regionalne Centrum Kultury a w końcu od 2002r. do dziś jest to Jeleniogórskie Centrum Kultury.

Jeleniogórskie Biennale jest przykładem współpracy wielu instytucji w mieście. Dzięki niej można śmiało mówić o czasie Biennale w Jeleniej Górze, jako o wielkim święcie fotografii. Ten swoisty festiwal fotografii to spotkania na kolejnych wernisażach, rozmowy o fotografii a przede wszystkim bezpośredni kontakt z najważniejszym w tej imprezie – z fotografią. Od wielu lat wystawę konkursową prezentuje Muzeum Karkonoskie (dawniej Okręgowe). Wystawy towarzyszące pokazywane są w galeriach: Biura Wystaw Artystycznych w Jeleniej Górze, w Jeleniogórskim Centrum Kultury w galerii Pod Brązowym Jeleniem i galerii Korytarz. Ostatnio wystawy i imprezy towarzyszące przyjmuje Galeria w Książnicy Karkonoskiej, sporadycznie także inne galerie – jak nawet Galeria N przy Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli.


Jeleniogórskie Biennale ma charakter wielowymiarowy i rozwija się w kilku płaszczyznach.

Jedną z najbardziej widowiskowych i spektakularnych działań jest konkurs i związane z nim emocje. Konkurs jest otwarty. Dzięki jego liberalnej formule może w nim uczestniczyć każdy fotografujący miłośnik górskiego krajobrazu. W regulaminie nie ma ograniczeń wiekowych, podziałów na twórców amatorskich i profesjonalnych. Dzięki temu Biennale cieszy się popularnością, a zaproszonych do udziału w wystawie pokonkursowej wciąż przybywa. Nie ma tu znaczenia technika, nagrodzone prace mogą być przykładem zarówno wspaniałego rzemiosła fotograficznego czarno-białej fotografii, jak też fotografii barwnej, cyfrowej, powstałej w formie wydruku. Technika nie odgrywa tu roli decydującej, nie jest żadnym ograniczeniem. Liczy się po prostu dobra fotografia.

Przez wszystkie edycje Biennale Wojciech Zawadzki powtarzał zdanie: „Biennale jako konkurs i jako wystawa starało się rozwiązać dylemat: czy jest ono dedykowane autorom, którzy poważnie chodzą po górach i fotografują czy też tym, którzy poważnie fotografują i chodzą po górach”.

Dla twórców, którzy „poważnie fotografują i chodzą po górach”, od samego początku istnienia Biennale, organizowane były plenery fotograficzne, które dawały możliwość indywidualnego spotkania z górami i fotografią. Plenery organizowane zwykle w górskich schroniskach, skupiały fotografów, których łączyła szczególna pasja, kontemplacyjne podejście do fotografii, a ponieważ do tego każdy z nich opanował szlachetne fotograficzne rzemiosło, technika nie stanowiła przeszkody w realizacji ich fotograficznych zamierzeń i stanowiła wyróżnik w świecie coraz powszechniejszej fotografii barwnej. Każdorazowo efekt działań fotograficznych w plenerze prezentowany był na wystawach przy okazji następnej edycji Biennale.

Podczas jednego z pierwszych plenerów w ramach Biennale, w schronisku Samotnia, we wrześniu 1983, kiedy w jednym miejscu spotkały się znane dziś, wielkie osobowości fotografii, m. in.: Jan Bortkiewicz, Jakub Byrczek, Bogdan Konopka Adam Lesisz, Andrzej J. Lech, Jerzy Olek i Wojciech Zawadzki, w wyniku sporów i dyskusji narodziła się idea fotografii czystej, nazwanej przez Jerzego Olka fotografią elementarną a nurt kultywujący ten rodzaj podejścia do fotografii – elementaryzmem. Mimo, że każdy z uczestników tego legendarnego pleneru rozwijał swą twórczość w różny sposób, wydaje się jednak, że plener w Samotni dla każdego z nich był ważnym momentem, który zmienił ich podejście do fotografii jako sztuki i w każdym rozwinął indywidualny potencjał artystyczny. Jako, że wielu z tych fotografów zajęło się organizacją życia artystycznego i fotograficznego w różnych galeriach w Polsce i na świecie, można powiedzieć że plener w Samotni miał duże znaczenie dla rozwoju polskiej fotografii współczesnej.

Plenery górskie były organizowane najczęściej w Samotni ale także w Wojkowie, Kliczkowie, Jagniątkowie, Maciejowcu, Karłowie, na Szrenicy, Odrodzeniu, w Strzesze Akademickiej, a także w Trzcińsku.

Wystawy poplenerowe były bardzo wartościową artystycznie częścią Biennale Fotografii Górskiej. Prace prezentowane na wystawach poplenerowych były zwykle klasycznymi fotografiami czarno-białymi, srebrowymi, co wyróżniało je zawsze wśród powszechności fotografii barwnej a później cyfrowej w wystawach pokonkursowych. Wybór techniki klasycznej był w tym wypadku niezwykle ważny: wymagał od artystów skupienia, koncentracji i uważności w każdym momencie kreacji. Dlatego wydawał się być w dziedzinie fotografii nurtem najbardziej osobistym. W kwestii technicznej, zdanie Andrzeja Pytlińskiego „Przywrócić fotografii dostojność”, pod hasłem którego organizowano niektóre plenery w ramach Biennale, nawoływało do powrotu do źródeł fotografii, dzięki którym powstawały odbitki fotografii o trwałości i wartości muzealnej.

Bardzo istotną, materialną wartością Biennale Fotografii Górskiej, jest kolekcja fotografii, która powstaje dzięki formule konkursowej, nakazującej pozostawianie nagradzanych prac organizatorowi. Jeleniogórskie Centrum Kultury jest obecnie właścicielem wspaniałej kolekcji fotografii górskiej różnych autorów, zwycięzców konkursu Biennale. Znaczna część zbioru – prace z wystaw poplenerowych należą już do zbiorów Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze. Stanowią dziś unikatowy, bardzo cenny zestaw fotografii czarno – białych, wykonanych metodą tradycyjną odbitek srebrowych z Karkonoszy, autorstwa przedstawicieli tradycji tzw. jeleniogórskiej szkoły fotografii, pochodzących z Jeleniej Góry i okolic ale i spoza regionu, z różnych części Polski, nieprzypadkowo zapraszanych przez organizatorów. Wśród autorów fotografii należących już do zbiorów Muzeum Karkonoskiego wymienić należy Ewę Andrzejewską, Jakuba Byrczka, Sławoja Dubiela, Macieja Hnatiuka, Janinę Hobgarską, Jacka Jaśko, Eugeniusza Józefowskiego, Piotra Komorowskiego, Marka Likszteta, Tomasza Michałowskiego, Tomasza Mielecha, Haliny Morcinek, Janusza Nowackiego, Rafała Swosińskiego, Marka Szyryka, Sławomira Tobisa, Sytanisława J. Wosia, Wojciecha Zawadzkiego i wielu innych.

W roku 2017 wybór nagradzanych fotografii z Biennale Fotografii Górskiej ze zbiorów Jeleniogórskiego Centrum Kultury został pokazany przez Adama Sobotę, kuratora wystawy „Góry x 19. Fotografie nagradzane na Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze” w Galerii Foto – Gen Ośrodka Kultury i Sztuki w Domku Romańskim we Wrocławiu. Prezentacja pokazała, jak cenną wartością stały się kolekcje powstałe po Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze. Wystawie towarzyszył katalog z tekstem Adama Soboty wydany przez OKiS.

Oprócz plenerów i wystaw poplenerowych, ważnym składnikiem Biennale były zawsze towarzyszące wystawie konkursowej prezentacje fotografii. Przez prawie czterdzieści lat imprezy miały różnorodny charakter. Czasem, w miarę możliwości prezentowano wystawy fotografii historycznej, tatrzańskiej jak Awita Szuberta z Tatr, Adolpha Rehnerta z Karkonoszy, czy jedną z ciekawszych i ważniejszych wystaw towarzyszących III Biennale „Tatry w dawnej fotografii”. Jej komisarzem był Jerzy Olek. Najczęściej jednak, wystawami towarzyszącymi Biennale były indywidualne pokazy fotografii mistrzów współczesnej fotografii górskiej, m.in. Jana Korpala, Czesława Odo - Mostowskiego, Marka Arcimowicza, Janusza Nowackiego, Rafała Swosińskiego, Janiny Hobgarskiej, Tomasza Mielecha, oraz Ewy Andrzejewskiej i Wojciecha Zawadzkiego i wielu innych, czasem zbiorowe, np. członków Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego, od którego historię Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze należałoby zacząć.


Pomysł zorganizowania ogólnopolskiej imprezy fotograficznej narodził się podczas spotkań Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego. JTF działało w Jeleniej Górze prężnie od 1961r., organizowało spotkania, plenery i wszechnice fotograficzne. Powstanie Biennale było wynikiem twórczych spotkań i kreatywnego myślenia o przyszłości fotografii w Jeleniej Górze. Ważne były spotkania wszechnicy fotograficznej, które organizował JTF oraz działalność Wojewódzkiego Domu Kultury, wykłady o fotografii na wszechnicach, które prowadził m.in. Jerzy Wiklendt. Istotne dla rozwoju myśli o powołaniu Biennale było zaproszenie na jeden z plenerów fotograficznych JTF Pawła Pierścińskiego – czołowego przedstawiciela tzw. kieleckiej szkoły krajobrazu, którego inspirujący wpływ niektórzy członkowie JTF wspominają jako decydujący (Biennale Fotografii Krajobrazu z inicjatywy m. in. P. Pierścińskiego powołano w Kielcach cztery lata po Biennale w Jeleniej Górze). W latach 70. pojawiło się również kilka nowych inicjatyw: w 1970 r. „Nowiny Jeleniogórskie” - lokalny tygodnik, zorganizowały konkurs fotograficzny „Sudety”. Od 1974 organizowano plenery „Domek Myśliwski”. Z inicjatywy Jerzego Olka z Wrocławia odbyły się także plenery w Turoszowie (1976 i 1978) oraz wystawa „Karkonosze wielorakie” w Jeleniej Górze w 1978r.

Nie można pominąć również zaangażowania takich twórców jak Jan Kotlarski czy Ryszard Brawański, ale najistotniejszy wkład wniósł Roman Hryciów, którego fotografie z wysokich gór pokazywane były już na wielu wystawach, spotkaniach i plenerach, a jako pracownik Wojewódzkiego Domu Kultury w Jeleniej Górze, znał środowisko fotograficzne w regionie. Jego ideę o powołaniu wystawy fotografii górskiej podjęło Jeleniogórskie Towarzystwo Fotograficzne, instytucjonalne oparcie dał Wojewódzki Dom Kultury, w rezultacie myśl o zorganizowaniu imprezy fotograficznej w dużej skali stała się faktem. I Biennale o charakterze konkursu i wystawy pokonkursowej urzeczywistniono w 1980 roku.


Komisarzem I Ogólnopolskiego Biennale Fotografii Górskiej w roku 1980 z ramienia Wojewódzkiego Domu Kultury i Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego został Roman Hryciów. Skład Jury I Biennale to znaczące postacie środowiska fotograficznego: Paweł Pierściński (przewodniczący), Kazimierz Helebrandt, Jerzy Lewczyński, Adam Nowicki, Tomasz Olszewski.

Oprócz nagród Biennale (I Nagrodę otrzymał Bogdan Jankowski, II nagrodę - Edmund Fladrzyński, Ryszard Szafirski, Kazimierz Kawulak, III nagrodę - Wojciech Zawadzki i Ewald Pustelnik) przyznawano nagrody specjalne – Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego w Jeleniej Górze za zdjęcie o tematyce alpinistycznej, Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Jeleniej Górze za tematykę karkonoską, oraz ochronę środowiska górskiego.

I Biennale towarzyszył katalog. Zdjęć na okładkę użyczył Roman Hryciów, opracowanie graficzne wykonał znany wówczas grafik i rysownik – Filip Filipczuk. Tekst do pierwszego katalogu napisał Paweł Pierściński. Patronat nad Biennale objęła Federacja Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce. Wśród prac zreprodukowanych ówczesną techniką drukarską z dużym rastrem, wyróżniają się fotografie Tomasza Olszewskiego z serii „Karkonoski las”, „Śnieżne Kotły” Romana Hryciowa, „Siklawa IV” Waldemara Grzelaka”, Śnieżka” z 1958r. Jerzego Wilendta oraz „Narciarze w zadymce” Waldemara Wydmucha.

W I. Biennale wziął udział i zdobył III nagrodę młody fotograf z Wrocławia - Wojciech Zawadzki z kilkoma zestawami prac z Karkonoszy („Narodziny”, „Karkonosze – las”, „Cisza”, „Wielki Żleb” i „Wielki Staw”) i Tatr („Czarny Staw Gąsienicowy”). Można więc powiedzieć, że Wojciech Zawadzki brał czynny udział w Biennale w Jeleniej Górze od samego początku tej imprezy. Najpierw jako uczestnik później zaś, jako organizator. Twórcy I Biennale nie zamierzali organizować jednorazowej imprezy. Przeczuwali, że siła myśli o fotografii i zaangażowanie środowiska jest duże i wróży jej dobrze na przyszłość. Już w tamtym momencie myśleli o organizacji Festiwalu Sztuki Gór. Paweł Pierściński w katalogu napisał wówczas: „Położona u stóp Karkonoszy Jelenia Góra stała się stolicą fotografii górskiej, a w niedługim czasie przekształci się w kulturalne centrum SZTUKI GÓR”.

Od edycji II Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze w 1982r. organizatorem był Wojewódzki Dom Kultury w Jeleniej Górze już bez JTF, a komisarzem ponownie został Roman Hryciów. Patronat objął Przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej w Jeleniej Górze.

Skład Jury konkursu: Jerzy Olek, Jerzy Wiklendt, Jan Zych. W 1982r. jury nie przyznało nagród za fotografię barwną i za prace o tematyce alpinistycznej. I nagrodę otrzymał Tadeusz Piotrowski, II nagrody równorzędne: Michał Cała i Krzysztof Pilecki, III nagrodę zaś - Zdzisław Zieliński.

Nagroda specjalna JTF przypadła Wacławowi Narkiewiczowi i Anatolowi Kudelskiemu.

Projekt okładki katalogu z filmową taśmą małoobrazkową i kilkoma edycjami koloru okładki był Paweł Trybalski. Wstęp napisał Jerzy Olek. W katalogu wyróżniała się fotografia Krzysztofa Leszczyńskiego „Wielki Szyszak”, Wacława Narkiewicza „Mgły w Kotłach”, nowoczesne ujęcie Zygmunta Trylańskiego „Sadź”oraz reporterskie - „Mniszka” Waldemara Grzelaka.

II Biennale Fotografii Górskiej we wrześniu 1982 roku miało charakter przełomowy. Trwało właściwie przez cały rok i płynnie łączyło się z kolejnym Biennale poprzez wystawę poplenerową fotografii powstałych na plenerze w Samotni w 1983. Komisarzem pleneru „Karkonosze” towarzyszącego imprezie od 25 września do 5 października 1983r. był Jerzy Olek z ramienia Galerii Foto-Medium-Art we Wrocławiu. Z Wojewódzkiego Domu Kultury w Jeleniej Górze za plener odpowiedzialna była Janina Hobgarska, zastępca dyrektora WDK. Na plenerze w Samotni pojawiło się 10 fotografów: Jan Bortkiewicz, Jakub Byrczek, Roman Hryciów, Bogdan Konopka, Andrzej Jerzy Lech, Adam Lesisz, Jerzy Malinowski, Jerzy Olek oraz Ryszard Puchała i Wojciech Zawadzki. Ich spotkanie i twórcze dyskusje stały się legendą. Pod wpływem Jerzego Olka sformułowali wówczas program „fotografii elementarnej” i od tej pory konsekwentnie kontynuowali program czystości, elementaryzmu fotografii jako nowej jakości estetycznej i znaczeniowej. Wystawę poplenerową pokazano jako wystawę towarzyszącą przy edycji III Biennale w roku 1984. Wystawa pokonkursowa miała miejsce w Biurze Wystaw Artystycznych a wystawom towarzyszyło sympozjum naukowe, upamiętnione niewielkimi wydawnictwami: zieloną książeczką „Sympozjum górskie” z fotografią Bogdana Konopki na okładce z tekstami Jerzego Olka, ks. Romana Rogowskiego, Jacka Woźniakowskiego, Zenona Zegarskiego, Jacka Kolbuszewskiego, Józefa Liebersbacha, Doroty Wolskiej. Teksty autorów zamieszczone zostały w analogicznej – pomarańczowej książeczce „Elementy krajobrazu” ze zdjęciem Jerzego Olka na okładce.

Jednym z najważniejszych tekstów, który powstał w czasie początków Biennale był opublikowany w części „Sympozjum Górskie” tekst o wystawie poplenerowej z Samotni 1983, pt.„Fotografia natury czy natura fotografii”, który napisała Dorota Wolska, dziś dr hab., prof. Instytutu Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.

Dorota Wolska zauważyła inność powstałych fotografii. Ze względu na unikatowość skromnego wydawnictwa, które ten tekst opublikowało, pozwolę sobie przytoczyć obszerny jego fragment: „natura jest dla niej (fotografii) tylko pretekstem w poszukiwaniu własnej tożsamości”. Fotografie „zdają się wchłaniać i zatrzymywać nasze spojrzenia, trudno przez nie oglądać cokolwiek zewnętrznego, a więc i Karkonosze, choć to one właśnie są obiektem tej fotografii, mając swój udział w jej genezie, nie przesądzają jednak o istocie tego, co widzimy. Są jej obiektem, ale nie przedmiotem. Fotografia ta w zasadzie do niczego poza sobą, a więc i górskiego pejzażu nie odsyła. Jej obiekt stanowi natura (przyroda), jej przedmiotem jest rzeczywistość fotograficzna. Próżno w niej szukać dokumentalnego zapisu realnej rzeczywistości, bowiem nie godzi się ona z tą funkcją, podobnie jak z oczywistością funkcji mimetycznej, czy ciągle żywymi potocznymi przekonaniami o przezroczystości tego medium.[…] Jej autorzy należą do tych, dla których wraz z naciśnięciem migawki fotografia raczej kończy się niż zaczyna. Nie ma ona także wyłącznie konceptualnego charakteru, nie jest formą metafotograficznego autokomentarza, ilustrację tez filozoficznych, ucieleśnieniem w materii fotograficznej abstrakcyjnych pojęć czy spekulacji na swój własny temat.(…) Nie obnaża prowokacyjnie specyficzności swego języka, choć ma jego głęboką świadomość, raczej stara się go spełniać po prostu(…). Odebrać ją można jako wyraz dążenia do fotografii czystej, absolutnej, fotograficznej szukającej w sobie samej racji swojego istnienia…Zobaczyć ją można jako fotografię autoteliczną. (…) Dążenie do czystej fotograficzności, jak wszelkie poszukiwania istoty rzeczy, narażone jest na błędy, pomyłki, ślepe zaułki i nierozwiązywalne paradoksy. Jednego z tych paradoksów nie uniknie i fotografia elementarna, bo stanowi on w dużej mierze o istocie fotografii, a polega na jednoczesnym uwikłaniu w reprodukcyjność i kreację, zamknięciu między tymi biegunami bez możliwości osiągnięcia w sposób czysty jednego z nich bez równoczesnego uwikłania się w drugi. Być może chodzi o to, by w paradoksie tym dostrzec nie problem a symbol. Uczynić go nie tyle przedmiotem spekulacji co kontemplacji, kontemplacji pewnej niezbywalnej cechy naszego zmagania się z realnym światem już w bardziej uniwersalnym nie tylko fotograficznym wymiarze.” Były to bardzo ważne słowa, które do dziś wiele wyjaśniają w kwestii problematyki poszukiwań fotografów uczestniczących w plenerze 1983, z których każdy rozwinął idee elementaryzmu na swój sposób.

III Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze w 1984r. organizowane nadal przez WDK w Jeleniej Górze. Współorganizatorzy: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Miejskiego, Galeria Foto-Medium Art. OKiSu we Wrocławiu. z wystawą pokonkursową w Biurze Wystaw Artystycznych we wrześniu 1984r. Komisarzami Biennale byli Roman Hryciów i Jerzy Olek, który nadał tej edycji Biennale charakteru ponadlokalnego, angażując do współpracy wiele osób i instytucji w Polsce..

W obradach Jury uczestniczyli: Mirosław Wiśniewski, Jan Bortkiewicz, Tadeusz Sumiński, Paweł Pierściński, Janina Hobgarska (sekretarz). Grand Prix otrzymał Krzysztof Pilecki, I nagrodę ex equo Marek Trzeciakowski, Wojciech Zawadzki, II nagrodę Jan Włodarczyk, nagrody specjalne: za tematykę karkonoską - Wojciech Zawadzki, za tematykę alpinistyczną - Bernard Ziółkowski. Wyróżnienie honorowe otrzymali: Jiří Houst oraz Piotr Komorowski, Ryszard Kopczyński, Mieczysław Wielomski, Krzysztof Wojciechowski, Jacek Wołowski. Nowum III Biennale było przyznanie nagród w dodatkowej kategorii – przeźroczy górskich. I nagrodę otrzymał Jerzy Olek, II nagrodę Roman Hryciów, III nagrodę Marek Trzeciakowski, oraz nagrodę specjalną schroniska „Samotnia” Jerzy Olek, za zestaw „Karkonoskie ogrody”. Wyróżnienia otrzymali: Janusz Budzyński, Roman Hryciów, Marek Trzeciakowski. Katalog został wydany przez WDK z tekstem Tadeusza Sumińskiego. Projekt okładki wykonał Paweł Trybalski. Dodatkowo wydany został katalog wystawy „Tatry w dawnej fotografii”.

Jedną z ciekawszych i ważniejszych wystaw towarzyszących III Biennale była wystawa „Tatry w dawnej fotografii” prezentowana w Muzeum Okręgowym w Jeleniej Górze. Jej komisarzem był Jerzy Olek. Zaprezentowano wyłącznie zachowane autentyczne fotografie powstałe przed 1939r.: Stanisława Bizańskiego, Walerego Eljasza, Stanisława Eljasza Radzikowskiego, Jana Fischera, Jerzego Głogowskiego, Edwarda Hartwiga, Mieczysława Karłowicza, Jerzego Landego, Jana Neumana, Witolda Romera, Henryka Schabenbecka, W. Stankiewicza, Teofila Studnickiego, Awita Szuberta, Antoniego M. Wieczorka, Stanisława Witkiewicza, czternastoletniego Stanisława Ignacego Witkiewicza, Stanisława Zdyba i Tadeusza i Stefana Zwolińskich. Fotografie wypożyczono z Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Tatrzańskiego, Centralnej Biblioteki PTTK, oraz ze zbiorów Witolda Paryskiego, Ewy Franczak i Stefana Okołowicza, Anny Micińskiej, Krystyny Głogowskiej, Edwarda Hartwiga, Krystyny Gorazdowskiej i Jana Romera.

Drugą wystawą pokazaną w ramach III Biennale była opisywana wcześniej wystawa poplenerowa „Karkonosze” z pleneru w Samotni w 1983. Wystawę pokazano we wrześniu 1984r. w Galerii Sztuki Współczesnej w Jeleniej Górze i w Galerii Foto-Medium-Art. we Wrocławiu w listopadzie tegoż roku. W wystawie wzięli udział wymienieni przy okazji pleneru artyści, po raz pierwszy na okładce katalogu tej wystawy pojawiły się fotografie pamiątkowe uczestników, (stanie się to tradycją od tego momentu) oraz fotografia pamiątkowa aparatów fotograficznych rozstawionych nad Małym Stawem. Katalog zawierał tekst komisarza pleneru, wystawy i autora projektu Jerzego Olka, tekst miał również tłumaczenie angielskie. Jerzy Olek we wstępie do tego katalogu napisał o fotografii elementarnej: „Chodzi o sztukę tworzoną z najprostszych elementów, ascetyczną wręcz w warstwie formalnej. Jednakże taką, która – mimo ubogości zastosowanych środków wyrazu - jest wyrafinowana wizualnie i nośna ideowo. W odróżnieniu jednak od elementaryzmu analitycznego, charakterystycznego dla sztuki foto-medialnej, fotografia skłania się ku elementaryzmowi kontemplacyjnemu. Tak więc miejsce racjonalnej dociekliwości badawczej zajęło medytacyjne niemal skupienie na obiekcie zainteresowania, mające prowadzić do nowego widzenia tożsamości morfologicznej i samoreferencyjności fotograficznego obrazu.” Autor cytuje słowa Westona:”próbuję zbliżać się do fotografii, to jest moje ego”. Fotografia elementarna fotografując to co potoczne, pokazuje „Niewidzialne”. Głębsze widzenie istoty rzeczy”.

Wojciech Zawadzki, młody, bardzo zdolny fotograf z Wrocławia, który został nagrodzony na I Biennale, uczestniczył w plenerze na Samotni w 1983r., a na III Biennale otrzymał I nagrodę, pozostał już w Jeleniej Górze. To on pracował już przy IV Biennale zatrudniony jako instruktor fotografii Wojewódzkiego Domu Kultury, a od 1992r. czyli od VII. edycji do ekipy organizatorów dołączyła Ewa Andrzejewska, (wcześniej jako Ewa Zięba była laureatką nagród, które otrzymała na IV, V i VI Biennale. Ewa Zięba, która wróciła później do swojego panieńskiego nazwiska – Andrzejewska, została zatrudniona w WDK na równorzędnym stanowisku instruktora fotografii i do roku 2017 Biennale Fotografii w Jeleniej Górze organizowali wspólnie: Ewa Andrzejewska i Wojciech Zawadzki. Prawdopodobnie, gdyby nie pasja i zaangażowanie tych dwojga, idea Biennale rozpłynęłaby się naturalnie. Dzięki nim Biennale miało się z roku na rok coraz lepiej, imprez wokół Biennale było coraz więcej i każde upamiętniał coraz okazalszy katalog.


IV Biennale Fotografii Górskiej w 1986r. zorganizowane zostało przez WDK w Jeleniej Górze pod patronatem Rady Artystycznej i Zarządu Głównej ZPAF współorganizowało znów Jeleniogórskie Towarzystwo Fotograficzne oraz Sudecki Klub Wysokogórski. Komisarzem Biennale został nowy pracownik WDK - Wojciech Zawadzki.

Do jury zaproszeni zostali: Tomasz Olszewski, Kazimierz Helebrandt, Paweł Pierściński, Mirosław Wiśniewski oraz Wojciech Zawadzki.

Grand Prix otrzymał Mieczysław Wielomski, I nagrodę: Hanna Puchalska – Szewielow, II – Adam Kuraś i Grzegorz Zięba, III – Ryszard Wilczak i Ewa Zięba. Nagrody specjalne za fotografie o tematyce karkonoskiej otrzymali Wacław Narkiewicz i Tadeusz Linke. Za przeźrocza wyróżnieni zostali Roman Hryciów (I nagroda) i m.in. Marian Bochynek.

Wystawą o bardzo wyrazistym charakterze towarzyszącą IV Biennale była prezentacja „Karkonosze – Postawy” pokazywana w Galerii Sztuki Współczesnej EMPIK w Jeleniej Górze w 1986r.

Uczestniczyli w niej Jan Bortkiewicz, Jakub Byrczek, Bogdan Konopka, Andrzej J. Lech, Adam Lesisz i Wojciech Zawadzki. Była to wystawa po plenerze w Samotni, który miał miejsce w 1985. Andrzej J. Lech wykonał wówczas zestaw pięknych fotografii Karkonoszy w formacie 6 x 9 a Wojciech Zawadzki – fotografię ze schroniska Samotnia – desek ściany schroniska.

V Biennale Fotografii Górskiej w 1988r. nadal organizowało WDK, komisarzem Biennale był Wojciech Zawadzki. Komisarzami wystawy poplenerowej byli wspólnie Wojciech Zawadzki i Janina Hobgarska. Katalog zaprojektował Marek Liksztet.

W obradach jury uczestniczyli: Jakub Byrczek, Adam Lesisz, Krzysztof Pilecki, Wojciech Zawadzki.

Grand Prix przyznano Markowi Trzeciakowskiemu, I nagrodę otrzymała Ewa Zięba, II nagrodę – Zbigniew Zaleski, III nagrodę – Janusz Nowacki. Nagrodę specjalna za tematykę karkonoską otrzymała Ewa Zięba.

Wystawą towarzyszącą V Biennale była m.in. wystawa Jana Korpala, mieszkającego w Szklarskiej Porębie fotografa, którego pasją była fotografia Karkonoszy.

 

VI Biennale Fotografii Górskiej w 1990r.

Organizator WDK, realizacja MOK Jelenia Góra. Komisarz – Wojciech Zawadzki.

W obradach jury wzięli udział: Adam Sobota, Janina Hobgarska, Adam Lesisz, Wojciech Zawadzki.

I nagrodę otrzymały wspólnie Ewa Zięba oraz Małgorzata Mikołajczyk. II nagrodę – również wspólnie – Rafał Swosiński i Czesław Odo – Mostowski. Nagrodą specjalną za tematykę karkonoską wyróżniona została Ewa Zięba, za tematykę alpinistyczną – Aleksander Martuszewski.

VII Biennale Fotografii Górskiej 1992.

Organizatorem VII Biennale był w dalszym ciągu ten sam dom kultury o zmienionej nazwie – Regionalne Centrum Kultury. Honorowy patronat objął Związek Polskich Artystów Fotografików.

Komisarzem tego Biennale została Ewa Andrzejewska – Zięba, która została wtedy zatrudniona jako instruktor fotografii. Po raz pierwszy pojawili się sponsorzy, m.in. Fundacja Karkonoska, Jeleniogórskie Piwnice Win Importowanych, Schroniska – Strzecha Akademicka i Domek Myśliwski, MDK Zgorzelec.

Jury w składzie: Krzysztof Jurecki, Janusz Nowacki, Andrzej Saj, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska – Zięba nie przyznało nagrody Grand Prix.

Fotografiami, które zapadły w pamięć były czarno-białe zdjęcia „Szczeliniec Wielki”, za które Maciej Stawiński otrzymał I nagrodę. II nagrody równorzędne otrzymali: Marek Trzeciakowski i duet artystyczny: Barbara Panek – Paweł Janczaruk, III nagrody równorzędne otrzymali Jacek Jaśko i Marek Szyryk. Nagrodę specjalną za tematykę karkonoską otrzymał Grzegorz Zięba, za tematykę tatrzańską Sławomir Tobis, za tematykę alpinistyczną – Jacek Jaśko.

Dyplom honorowy ZPAF otrzymał Czesław Odo – Mostowski.

VIII Biennale Fotografii Górskiej w 1994r. Organizatorem Biennale było Regionalne Centrum Kultury, komisarzem była Ewa Andrzejewska.

Jury w składzie: Adam Sobota, Janusz Nowacki, Marek Trzeciakowski, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało Grand Prix Rafałowi Swosińskiemu za zestaw prac „Tatry”. I nagrodę otrzymał Jacek Jaśko, II nagrodę – Sławomir Tobis, III – Julita Gielzak.

Wystawie konkursowej towarzyszyła bardzo interesująca wystawa poplenerowa „Karłów 93/94” również pokazywana w Muzeum Okręgowym. Plener odbył się w dniach: 7.05 – 16.05 1993r. i 29.04 – 8.05 1994. Uczestniczyli w nim Ewa Andrzejewska, Sławoj Dubiel, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Piotr Komorowski, Janusz Nowacki, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Jana Trawniczek, Wojciech Zawadzki.

Drugą bardzo interesującą prezentacją towarzyszącą Biennale były „Tatry” Janusza Nowackiego pokazane w Galerii Korytarz.

IX Biennale Fotografii Górskiej w 1996r. Organizator – RCK w Jeleniej Górze.

Komisarz Biennale – Ewa Andrzejewska. Wystawa konkursowa miała miejsce w Muzeum Okręgowym. Jury w składzie: Wojciech Zawadzki, Jan Bortkiewicz, Janusz Nowacki, Adam Sobota, Ewa Andrzejewska, przyznało następujące nagrody: Grand Prix – Marek Szyryk, I nagroda – Marek Dziedzic, II nagroda – Tomasz Sikorski, III nagroda – Barbara Panek – Paweł Janczaruk, oraz nagroda specjalna za tematykę karkonoską – Rafał Swosiński.

Wystawa poplenerowa „Karkonosze 1995-96” pokazana została w BWA w Jeleniej Górze, w której wzięli udział: Ewa Andrzejewska, Marek Dziedzic, Sławoj Dubiel, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Marcin Kiełbiewski, Piotr Komorowski, Janusz Nowacki, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Wojciech Zawadzki.

Wystawa „Tatry” zaprezentowana w Galerii Korytarz była twórczym efektem wyjazdu w 1995 r. Ewy Andrzejewskiej, Janusza Nowackiego, Rafała Swosińskiego i Wojciecha Zawadzkiego.

Wystawą towarzyszącą IX Biennale była również prezentacja indywidualna Czesława Odo Mostowskiego.

X Biennale Fotografii Górskiej w 1998r. – organizator RCK, z patronatem honorowym Wojewody Jeleniogórskiego. Finansowane po raz pierwszy z unijnych funduszy - z Funduszu Phare CBC Euroregionu Nysa i Miasta Jelenia Góra.

Jury w składzie: Jaroslav Beneš, Jakub Byrczek, Adam Sobota, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało Grand Prix Rafałowi Swosińskiemu, I nagrodę otrzymał Tomasz Mielech, II nagrody równorzędne otrzymali Eta Zaręba i Lucjusz Cykarski, nagrodę za tematykę karkonoską otrzymał Jacek Jaśko. Wystawę konkursową pokazano w Muzeum Okręgowym. Wystawa poplenerowa „Rudawy Janowickie” pokazana została w BWA- uczestnikami pleneru byli: Ewa Andrzejewska, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Anna Fronckiewicz, Maciej Hnatiuk, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Marcin Kiełbiewski, Piotr Komorowski, Janusz Nowacki, Arkadiusz Podstawka, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Jana Trawniczek, Wojciech Zawadzki.

Wystawa fotografii tatrzańskich Awita Szuberta zorganizowana we współpracy z Fundacją Turleja w Krakowie ze zbiorów m.in. Muzeum Historii Fotografii, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Historycznego w Krakowie pokazana została w Muzeum Okręgowym. Wystawie towarzyszył katalog z tekstem Adama Czarnowskiego.

Wystawa Tomasza Gmerka miała miejsce w Galerii Korytarz, natomiast laureatów konkursu Jana Sunderlanda zaprezentowano w Galerii pod Brązowym Jeleniem.

XI Biennale Fotografii Górskiej w 2000r. pod Patronatem honorowym Prezydenta Miasta Jeleniej Góry, współfinansowane przez Zarząd Miasta, Starostwo Powiatowe i Fundusz Phare.

Jury w składzie: Janusz Nowacki, Adam Sobota, Marek Liksztet, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało następujące nagrody: Grand Prix otrzymał Kazimierz Śmieszko, I nagrodę – Jerzy Łapiński, II nagrodę – Ewa Baran, III - Andrzej P. Bator oraz nagrodę specjalną za tematykę karkonoską – Maciej Hnatiuk.

Wystawa towarzysząca w BWA – Janusz Nowacki „Tatry”. Wystawa Wojciecha Zawadzkiego „Miejsce kamienia” - Galeria Korytarz RCK.

Wystawa poplenerowa „Samotnia” była wynikiem pleneru, który odbył się w roku 1999 i w 2000r. pokazana została wraz z wystawą konkursową w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze. Udział w plenerze i wystawie wzięli: Ewa Andrzejewska, Sławoj Dubiel, Maciej Hnatiuk, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Marcin Kiełbiewski, Tomasz Mielech, Janusz Nowacki, Marek Szyryk, Jana Trawniczek, Wojciech Zawadzki.

XII Biennale Fotografii Górskiej w 2002r.. Organizator ten sam, choć pod zmienioną nazwą: Jeleniogórskie Centrum Kultury, Komisarz Biennale - Ewa Andrzejewska.

Wystawa konkursowa jak zawsze w Muzeum Karkonoskim.

Jury w składzie: Adam Sobota, Jaroslav Beneš, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało następujące nagrody: Grand Prix – Michał Makowski, I nagroda – Marek Arcimowicz, II nagroda Maciej Hnatiuk, III nagroda – Krystyna Nowak. Honorowe wyróżnienie otrzymał Kazimierz Śmieszko.

Wystawa poplenerowa pokazana została w Muzeum Karkonoskim, po plenerze w Samotni 2001-2002. Udział w plenerze i wystawie wzięli: Ewa Andrzejewska, Marek Dziedzic, Sławoj Dubiel, Maciej Hnatiuk, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Piotr Komorowski, Jörg Meinert, Tomasz Mielech, Janusz Nowacki, Andrzej Ploch, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Jana Trawniczek, Wojciech Zawadzki.

W Galerii Korytarz pokazana została wystawa towarzysząca - „Karkonosze”, wybranych członków Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego. Wzięli w niej udział: Tadeusz Biłozor, Jan Foremny, Teodor Gutaj, Robert Kwiatkowski, Janusz Pytel, Tomasz Pytel, Zygmunt Strzelecki, Jacek Szczerbaniewicz, Jolanta Wilkońska, Waldemar Wydmuch.

XIII Biennale Fotografii Górskiej w 2004r. Organizator - Jeleniogórskie Centrum Kultury, Komisarz - Ewa Andrzejewska.  Wystawa konkursowa i poplenerowa pokazane zostały w Muzeum Karkonoskim. Jury w składzie: prof. Eugeniusz Józefowski, dr Adam Sobota, dr hab. Jakub Byrczek, Stanisław J. Woś, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało następujące nagrody: Grand Prix – Czesław Chwiszczuk, I nagroda – Marek Arcimowicz, II nagroda Teresa Anna Ślusarek, III równorzędne dwie nagrody – Artur Góra i Marek Szyryk.

Wystawa poplenerowa - „Samotnia 2003-2004”. Udział w plenerze i wystawie wzięli: Ewa Andrzejewska, Marek Dziedzic, Sławoj Dubiel, Maciej Hnatiuk, Janina Hobgarska, Halina Morcinek, Janusz Nowacki, Andrzej Ploch, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Stanisław J. Woś, Wojciech Zawadzki. W Galerii Korytarz JCK odbyła się wystawa towarzysząca Biennale „Z archiwum X” Marka Arcimowicza.

XIV Biennale Fotografii Górskiej w 2006r. Organizator Jeleniogórskie Centrum Kultury.

Biennale było w roku 2006 jedną z imprez tzw. Września Jeleniogórskiego. Komisarzem Biennale była Ewa Andrzejewska. Wystawa konkursowa pokazana została w Muzeum Karkonoskim.

Jury w składzie: prof. Eugeniusz Józefowski, dr Adam Sobota, dr hab. Jakub Byrczek, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska (sekretarz), przyznało następujące nagrody: Grand Prix – Krzysztof Kuczyński, I nagroda – Łukasz Lisiecki, II nagroda Tomasz Mielech, III nagroda Marek Koprowski. Nagrodę specjalną za tematykę tatrzańską otrzymał Marcin Giba. Dyplom honorowy Rady Artystycznej ZPAF – Kazimierz Pichlak

Wystawa poplenerowa po plenerze w Samotni 2005-2006, którego ideą było zdanie Andrzeja Pytlińskiego (fotografa, konsultanta MKiS, współzałożyciela Fotoklubu RP i Wyższego Studium Fotografii w Warszawie, autora wielu książek o technikach fotograficznych) „Przywrócić fotografii dostojność”. Udział w plenerze i wystawie wzięli: Ewa Andrzejewska, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Patryk Lewkowicz, Tomasz Michałowski, Tomasz Mielech, Halina Morcinek, Janusz Nowacki, Andrzej Ploch, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Stanisław J. Woś, Wojciech Zawadzki. Wszystkie fotografie zostały wykonane tradycyjną metodą w ciemni, z negatywów, na papierze srebrowo-żelatynowym.

Wystawą towarzyszącą XIV Biennale była wystawa historycznych fotografii Karkonoszy pochodzącego ze Lwówka Śląskiego Adolpha Rehnerta: „Karkonosze 1891/1892”.

Wystawa towarzysząca w Galerii Korytarz JCK – Janina Hobgarska - „Karkonosze – Miejsca”.

XV Biennale Fotografii Górskiej w 2008r. Organizator Jeleniogórskie Centrum Kultury, Patronat medialny Świat obrazu. Komisarz - Ewa Andrzejewska.  Wystawa konkursowa miała miejsce w Muzeum Karkonoskim. Jury w składzie: dr Adam Sobota, dr hab. Jakub Byrczek, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska przyznało następujące nagrody: Grand Prix otrzymał Bogusław Pawłowski, I nagrodę - Sławoj Dubiel, II - Janusz Jaremen, III - Bogdan Jankowski. Nagrodę specjalną za tematykę tatrzańską - Tomasz Grzyb.

Wystawa poplenerowa po plenerze w Samotni 2007-2008. prezentowana była również w Muzeum Karkonoskim. Udział w plenerze i wystawie wzięli: Ewa Andrzejewska, Adam Bończa – Pióro, Magdalena Borowicz, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Janina Hobgarska, Eugeniusz Józefowski, Jacek Jaśko, Katarzyna Karczmarz, Krzysztof Kuczyński, Patryk Lewkowicz, Wojciech Miatkowski, Tomasz Mielech, Halina Morcinek, Andrzej Ploch, Adam Sobota, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Wojciech Zawadzki.

Wystawa towarzysząca Biennale w Galerii Pod Brązowym Jeleniem – Fotografia tatrzańska 1839 – 1939 cz. I, wystawa w Galerii Korytarz JCK – laureatów Biennale z lat 1980 – 2006, w Galerii N Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli - Fotografia tatrzańska 1839 – 1939 cz. II

XV Biennale towarzyszył obszerny, 128 stronicowy, wydany w 2008r. w dużym formacie A-4 album podsumowujący trzydzieści lat imprezy „Biennale Fotografii Górskiej 1980 – 2008. Karkonosze. Wybór” Projekt wykonał Wojciech Miatkowski, teksty zostały przetłumaczone na języki: angielski, niemiecki i czeski. Album zawiera reprodukcje fotografii wszystkich nagród Grand Prix oraz fotografie wybrane z plenerów z lat 1996 – 2007: Ewy Andrzejewskiej, Jakuba Byrczka, Sławoja Dubiela, Marka Dziedzica, Macieja Hnatiuka, Janiny Hobgarskiej, Jacka Jaśko, Eugeniusza Józefowskiego, Marcina Kiełbiewskiego, Piotra Komorowskiego, Krzysztofa Kuczyńskiego, Patryka Lewkowicza, Jörga Jurka Meinerta, Tomasza Mielecha, Tomasza Michałowskiego, Haliny Morcinek, Janusza Nowackiego, Andrzeja Plocha, Adama Soboty, Rafała Swosińskiego, Marka Szyryka, Sławomira Tobisa, Jany Trawniczek, Stanisława J. Wosia, Wojciecha Zawadzkiego.

XVI Biennale Fotografii Górskiej w 2010r. dodało do swojej formuły I Międzynarodowe Spotkania z Fotografią Górską i tak w naturalnym procesie rozwoju impreza stała się ważnym elementem porozumienia, który połączył twórców polskich i czeskich po obu stronach Karkonoszy. Po trzydziestu latach ciągłości tej imprezy można śmiało powiedzieć, że góry stały się w końcu wspólną przestrzenią kreacji Polaków i Czechów. (i nie tylko Czechów zresztą). Partnerem zostało Městske Muzeum w Žacléřu, współorganizatorem tradycyjnie Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze. Wydany został dużyalbum projektu Wojciecha Miatkowskiego, tłumaczony na języki: angielski, niemiecki i czeski. Na czwartej stronie okładki zamieszczono fotografię uczestników pleneru autorstwa Ewy Andrzejewskiej.

Jury w składzie: Adam Sobota, Eugeniusz Józefowski, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Jaroslav Beneš, Ewa Andrzejewska, przyznało następujące nagrody: Grand Prix otrzymał Paweł Opaliński, I nagrodę – Wojciech Miatkowski, II – Janusz Chojnacki, III – Maciej Duczyński. Nagrodę specjalną za fotografię o tematyce tatrzańskiej – Artur Pyć.

Wystawa plenerowa po plenerze w Samotni pokazana została w Muzeum Karkonoskim, wzięli w niej udział: Ewa Andrzejewska, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Jiří Dvořák, Marek Dziedzic, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Eva Kešnerová, Ctibor Košt`ál, Krzysztof Kuczyński, Daniel Mach, Wojciech Miatkowski, Tomasz Michałowski, Tomasz Mielech, Halina Morcinek, Janusz Nowacki, Andrzej Ploch, Adam Sobota, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Ewa Zauścińska, Wojciech Zawadzki. Podczas pleneru Tomasz Mielech wykonał portrety uczestnikom pleneru w technice mokrego kolodionu, z których niektóre zostały opublikowane w albumie.

Wystawa towarzysząca „Pamiątka z Samotni” miała miejsce w Samotni, „Himalajskie twarze” Kazimierza Pichlaka – w Jeleniej Górze.

XVII Biennale Fotografii Górskiej w 2012. Organizator Jeleniogórskie Centrum Kultury. Nazwa, pod którą odbyło się Biennale - Festiwal Fotografii Górskiej Polsko – Čzeskie Karkonoše. Biennale towarzyszył jak zawsze katalog, projektu Wojciecha Miatkowskiego. Plener miał miejsce tym razem w Odrodzeniu.ystawy towarzyszące - wystawa Jiřego Havla – czołowego czeskiego fotografa krajobrazu mieszkającego w Trutnovie oraz „Schroniska karkonoskie na pocztówkach ze zbiorów Jaroslava Drtiny”

Plener w schronisku Samotnia – miał charakter warsztatów. Wzięli w nim udział: Ewa Andrzejewska, Jaroslav Beneš, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Roman Dula, Barbara Górniak, Janina Hobgarska, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Eva Kešnerová, Radomir Kittner, Patryk Lewkowicz, Wojciech Miatkowski, Tomasz Michałowski, Tomasz Mielech, Halina Morcinek, Miloš Mráz, Janusz Nowacki, Petr Obermajer, David Stránský, Marek Szyryk, Sławomir Tobis, Bogumiła Twardowska – Rogacewicz, Wojciech Zawadzki.

Wystawą towarzyszącą była prezentacja: „Karkonosze po czesku” w której udział wzięli: Slavomir Dolenský, Jiři Havel, Jiři Flídr, Jan Hrubý, Zdeněk Klučka, Ivan Knotek, Petr Kolář, Ctibor Košt`ál, Radovan Kremlička, Milan Lhoták, Ivana Lhotáková, Pavel Musil, Petr Obermajer, Zbynek Šanc. Dodatkowo w ramach edycji XVII Biennale odbył się „Polsko-niemiecki konkurs fotografii górskiej” w Jeleniej Górze w 2012. Wydany został katalog tłumaczony na język niemiecki.

Jury w składzie: prof. Eugeniusz Józefowski, dr Adam Sobota, Jörg Meinert, Janusz Nowacki, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska (sekretarz), przyznało następujące nagrody: Grand Prix – Piotr Grochala, I nagroda Waldemar Grzelak, II nagroda Przemysław Kruk, III nagroda Bartosz Solik. Nagrodę specjalną za tematykę tatrzańską otrzymał Dariusz Grzyb.

XVIII Biennale Fotografii Górskiej w 2014r. Organizator - Jeleniogórskie Centrum Kultury i Muzeum Karkonoskie. Komisarzem Biennale była Ewa Andrzejewska.

Jury w składzie: prof. Eugeniusz Józefowski, Janusz Nowacki, Sławoj Dubiel, Jaroslav Beneš, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska (sekretarz), przyznało następujące nagrody: Grand Prix zdobył Krzysztof Strzoda, I nagrodę otrzymał Rafał Swosiński, II nagrodę - Piotr Grochala, III - Julita Chudko. Nagrodę specjalną – jednoroczne zezwolenie na poruszanie się poza szlakami w Tatrzańskim Parku Narodowym - za fotografie o tematyce tatrzańskiej przyznano Pawłowi Opalińskiemu.Wystawą towarzyszącą Biennale w roku 2014r. była indywidualna prezentacja fotografii tatrzańskiej Rafała Swosińskiego w Galerii Korytarz, jak też inne wystawy: pokaz fotografii czeskiego twórcy - Ctibora Košťála w Galerii pod Brązowym Jeleniem, polsko-czeska prezentacja „Karkonosze z obu stron”, w której wzięli udział: Ewa Andrzejewska, Janina Hobgarska, Jan Hrubý, Jacek Jaśko, Ivana Lhotáková, Milan Lhoták, Tomasz Michałowski, Pavel Musil, Jaroslav Šubr, Rafał Swosiński, Wojciech Zawadzki.

W czerwcu (22-28) 2014r. zamiast pleneru zorganizowane zostały polsko-czeskie warsztaty fotograficzne o formule plenerowej, również w schronisku Samotnia. „Nauczyciele i uczniowie – Święto negatywu”, w których uczestniczyli jako nauczyciele: Sławoj Dubiel, Eugeniusz Józefowski, Krzysztof Niewiadomski, Janusz Nowacki, Marek Szyryk oraz organizatorzy - Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska. Uczniowie: Roman Dula, Mariusz Haczela, Alicja Kołodziejczyk, Michal Kurota, Patryk Lewkowicz, Dariusz Majchrowski, Wojciech Miatkowski, Filip Muller, Adam Piwowarczyk, Teresa Červená, Eva Kešnerová, Viki Kollerová, Miloš Mráz, Miloš Vrba. Tytuł – „Święto negatywu” podkreślał znaczenie nośnika, jakim jest negatyw dla rozwoju fotografii tradycyjnej. Ewa Andrzejewska napisała wtedy, że „negatyw jest istotny – przechowuje informacje zapisane w ciągu ułamka sekundy, kilku sekund, minut, godzin…To co fotograf na nim zapisał już było, już takie nigdy nie będzie. Negatyw nie jest czymś ulotnym; to co na nim jest, zostaje na zawsze”. („Czas mierzony światłem w: Nauczyciele i uczniowie. Święto negatywu, katalog wystawy powarsztatowej Samotnia 2014, JCK 2014. Projekt graficzny Wojciech Miatkowski.)

XIX Biennale Fotografii Górskiej w 2016r. Organizator – JCK. Partner – Muzeum Trutnov. Współorganizator – Muzeum Karkonoskie. Współpraca – Książnica Karkonoska.

Jury w składzie: Adam Sobota, Marek Liksztet, Tomasz Mielech, Wojciech Zawadzki, Ewa Andrzejewska (sekretarz) przyznało nastepujące nagrody:

Grand Prix otrzymał Przemysław Kruk, I nagrodę – Rafał Swosiński, II - Dorota Sitnik, III – dwie równorzędne nagrody przyznano Sławojowi Dubielowi i Wojciechowi Miatkowskiemu. Nagrodę specjalną za fotografie o tematyce tarzańskiej otrzymał Rafał Swosiński.

Rozdanie nagród i wernisaż wystawy konkursowej miały miejsce w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze 9. września 2016r. 10. września 2016r. odbyło się otwarte seminarium „Góry jako inspiracja twórcza” w Książnicy Karkonoskiej. Autorskie prezentacje pokazali: Kazimierz Pichlak, Janusz Moniatowicz, Marek Arcimowicz i Ctibor Košt`ál. Wykłady wygłosili: Adam Sobota - „Góry bez granic” i Joanna Mielech - „Fotografia w Karkonoszach przed 1945r.”

W ramach XIX Biennale miały miejsce trzy wystawy towarzyszące:

wystawa poplenerowa „Ingerencje” w Galerii :Korytarz” JCK, w której wzięli udział: Ewa Andrzejewska, Jaroslav Beneš, Sławoj Dubiel, Roman Dula, Maciej Hnatiuk, Jacek Jaśko, Eugeniusz Józefowski, Eva Kešnerová, Ctibor Koš`tál, Patryk Lewkowicz, Marek Liksztet, Wojciech Miatkowski, Tomasz Michałowski, Tomasz Mielech, Krzysztof Niewiadomski, Stanislav Odvářka, Rafał Swosiński, Marek Szyryk, Bogumiła Twardowska – Rogacewicz, Wojciech Zawadzki i Lenka Židová. Wystawa indywidualna „Fotografie w górach” Tomasza Mielecha zaprezentowana została w Książnicy Karkonoskiej, w Galerii pod Brązowym Jeleniem natomiast pokazana została wystawa „Moje góry” - Zbynka Šanca.

Projekt graficzny katalogu wykonał Wojciech Miatkowski.

Jedna z wystaw towarzyszących XIX Biennale „Ingerencje” autorów polskich i czeskich od 9.02. 2017 do 26.03.2017 pokazana została w czeskim Muzeum Podkrkonoší w Trutnovie. Czas prezentacji wystaw Biennale przedłużył się w ten sposób na kolejny rok - 2017.


Ewa Andrzejewska i Wojciech Zawadzki, organizatorzy Biennale Fotografii Górskiej nie doczekali Jubileuszu XX edycji imprezy, którą jako pracownicy JCK organizowali przez ponad trzydzieści lat. Oboje zmarli w roku 2017.

Organizacją XX Biennale zajął się Tomasz Mielech, który od X Biennale, kiedy otrzymał I nagrodę w konkursie Biennale, był uczestnikiem plenerów i wystaw poplenerowych Biennale Fotografii Górskiej.

Biennale Fotografii Górskiej rozwija się od wielu lat. Można poprzez fotografie, które mu towarzyszyły prześledzić rozwój kultury, estetyki, technologii fotografii. Zmieniły się kryteria estetyczne, zanikły technologie diapozytywowe, pojawiła się fotografia cyfrowa. Zmienił się cały świat. Niezmienna dla imprezy w Jeleniej Górze jest mimo wielu przeobrażeń, fascynacja i miłość do fotografii jako obrazu. Aktualne pozostają słowa Wojciecha Zawadzkiego: „Fotografia bardziej łączy niż dzieli mimo iż zainteresowania wizualne są bardzo różnorodne.”

Jeleniogórskie Biennale Fotografii Górskiej to jedna z niewielu imprez o randze ponadlokalnej, która istnieje w niezmienionej formule od niespełna czterdziestu lat. To ważne w dzisiejszym świecie ciągłych zmian i braku stabilności zwłaszcza w sferze kultury. Tylko dzięki takim imprezom Jelenia Góra może mieć znaczenie w sferze kultury całego kraju i chwała organizatorom, że te ważne tradycje w regionie podtrzymują.

Joanna Mielech

XX Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze dedykowane jest Ewie Andrzejewskiej i Wojciechowi Zawadzkiemu. Jedną z wystaw towarzyszących tej edycji jest obszerna prezentacja twórczości górskiej obojga artystów organizowana przez JCK we współpracy i w Galerii Biura Wystaw Artystycznych w Jeleniej Górze. Wystawie towarzyszy album „Ewa Andrzejewska. Wojciech Zawadzki. Góry – Fotografia”.




3.10.1982. Plener "Samotnia" towarzyszący drugiemu  Biennale Fotografii Górskiej Nad Małym Stawem od lewej: Adam Lesisz, Jerzy Olek, Jerzy Malinowski, Wojciech Zawadzki, Andrzej Jerzy Lech, Jakub Byrczek, fot. Andrzej Jerzy Lech






3.10.1982. Plener "Samotnia" towarzyszący drugiemu Biennale Fotografii Górskiej od lewej stoją: Józef Maciej Bożek, Jerzy Olek, Andrzej Jerzy Lech, na ławce: Wojciech Zawadzki, Jakub Byrczek, Janina Hobgarska, Jerzy Malinowski, fot. Andrzej Jerzy Lech




XX Miedzynarodowe Biennale Fotografii Górskiej







XIX Międzynarodowe Biennale Fotografii Górskiej

Program XIX Biennale ostatniego organizowanego przez Ewę Andrzejewską i Wojciecha Zawadzkiego był bardzo bogaty. Wystawa pokonkursowa tradycyjnie otwarta została w Muzeum Karkonoskim dnia 9.09.2016 r.

Grand Prix XIX Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze: Przemysław Kruk,
Wiatr, mgła i góry. Studium masywu Odle z inspiracji W. Turnera


I nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej: Rafał Swosiński - Tatry


 
II nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze - Dorota Sitnik: Symbioza


 
III nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej: Sławoj Dubiel - Okruchy światła

 
III nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze: Wojciech Miatkowski - Sekrety Szczelińca



Wystawy towarzyszące w roku 2016  to: "Fotografie z gór" Tomasza Mielecha w Książnicy Karkonoskiej, Zbynka Sanca w Galerii pod Brązowym Jeleniem oraz
"Ingerencje" - wystawa poplenerowa w Galerii Korytarz. Była to pierwsza wystawa poplenerowa, która otwierała drogę nowym mediom i  technice cyfrowej.



Sławoj Dubiel: Karkonosze
 
Ewa Andrzejewska: Karkonosze


Rafał Swosiński: Karkonosze



Bogumiła Twardowska - Rogacewicz



Tomasz Michałowski: Karkonosze


XIX Biennale powróciło do tradycji sympozjum o tematyce górskiej, jak przy Biennale II i III. Otwarte sympozjum "Góry jako inspiracja" odbyło się 10.09. 2016r.  i obejmowało kilka prezentacji autorskich: Janusza Moniatowicza, Kazimierza Pichlaka, Marka Arcimowicza, Ctibora Kostela oraz dwa wykłady: Joanny Mielech "Fotografia w Karkonoszach przed 1945r." oraz Adama Soboty "Góry bez granic". 



Poniżej nagrodzone w konkursie albo po prostu piękne fotografie z Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze ale wyłącznie z Karkonoszy    




XVI Ogólnopolskie Biennale Fotografii Górskiej
  nagroda za tematykę karkonoską: Jacek Jaśko: Karkonosze

 
Jacek Jaśko:Karkonosze,nagroda za tematykę karkonoską



XVI Ogólnopolskie Biennale Fotografii Górskiej
I nagroda: Wojciech Miatkowski zestaw czterech fotografii z cyklu Karkonosze

















XIX Międzynarodowe Biennale Fotografii Górskiej

III nagroda exequo: Wojciech Miatkowski  z cyklu Karkonosze oraz  Sławoj Dubiel  



Sławoj Dubiel, Karkonosze, III nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej














Wojciech Miatkowski: Karkonosze, zestaw czterech prac, III nagroda XIX Biennale Fotografii Górskiej